“โคกหนองนาแห่งน้ำใจและความหวัง กรมราชทัณฑ์” เป็นโครงการพระราชทานในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมก่อนปล่อย ให้แก่ผู้ต้องขังที่จะได้รับพระราชทานอภัยโทษ อันเกิดจากพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้ ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่พระองค์ทรงเล็งเห็นว่า ผู้ต้องขังที่จะพ้นโทษจากเรือนจำและทัณฑสถานออกไปนั้น อาจจะได้รับผลกระทบจากกระแสโลกาภิวัฒน์ และการเปลี่ยนแปลงทางด้านต่าง ๆ ซึ่งอาจส่งผลกระทบในการใช้ชีวิตของผู้พ้นโทษ จึงได้พระราชทานโครงการโคกหนองนาแห่งน้ำใจและความหวัง กรมราชทัณฑ์ เพื่อใช้เป็นหลักสูตรเตรียมความพร้อมก่อนปล่อย ในการฝึกอบรมผู้ต้องขัง อันจะเป็นพื้นฐานในการเริ่มต้นชีวิตใหม่ และการใช้ชีวิตอยู่กับครอบครัวภายหลังพ้นโทษ
กรมราชทัณฑ์ ได้เริ่มดำเนินโครงการพระราชทานในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว “โคกหนองนาแห่งน้ำใจและความหวัง กรมราชทัณฑ์” ขึ้นเมื่อวันที่ 1 กันยายน 2563