เมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม นายสัญชัย ขวัญมา ข้าราชการบำนาญ ร่วมกับ พระครูโกศลธรรมธร เจ้าคณะตำบลประสุข เจ้าอาวาสวัดละโว้ ต.ประสุข อ.ชุมพวง จ.นครราชสีมา รวมทั้ง พระมหาสำรวย คุตุตสีโล เจ้าอาวาสวัดทุ่งสว่าง อ.เมืองนครราชสีมา , ร.ศ.ดร.ดวงเด่น บุญปก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทร์วิโรฒ คณะกรรมการวัดละโว้ ต.ประสุข อ.ชุมพวง , นายวัชรพงษ์ พูลแก้ว นายกอบต.ประสุข และชาวบ้าน กว่า 40 คน เดินทางมาเข้าพบ นางเบญจวรรณ์ พลประเสริฐ ผู้อำนวยการพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพิมาย อ.พิมาย เพื่อเข้าศึกษาโบราณวัตถุนางละโว้ ศิลปะลพบุรี ที่จัดเก็บไว้ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพิมาย โดยโบราณวัตถุนางละโว้ได้ขุดค้นพบมาจากโคกละโว้บ้านเดื่อ ต.ประสุข อ.ชุมพวง จ.นครราชสีมา นานกว่า 100 ปีมาแล้ว
ทั้งนี้ เมื่อวันที่ 21 เมษายน 2458 หรือประมาณ 109 ปี ได้มีการขุดค้นพบโบราณวัตถุชื่อ “นางละโว้” เป็นวัตถุเทวสตรีแบบศิลปะลพบุรี รูปแบบลักษณ์มีเฉพาะท่อนองค์ส่วนบน ด้านข้างมีจารึกภาษาไทยสมัยหลักใหม่ประเภทวัตถุ ขนาดสูง 48 เชนติเมตร กว้าง 26 เชนติเมตร วัสดุชนิดหินทราย อายุสมัยพุทธศตวรรษที่ 15 ชาวบ้านจึงรวมตัวกัน เดินทางมาเข้าพบผู้อำนวยการพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพิมาย เพื่อขออนุญาตจัดทำโบราณวัตถุจำลองของนางละโว้ หรือ นางปรัชญาปารมิตา เพื่อนำไปประดิษฐานให้พุทธศาสนิกชนได้กราบสักการบูชา ที่ วัดละโว้ ต.ประสุข อ.ชุมพวง จ.นครราชสีมา รวมทั้ง เพื่อให้คนในพื้นที่ได้เกิดความรักหวงแหนและร่วมกันอนุรักษ์โบราณวัตถุที่เกิดขึ้นในอดีต
นางเบญจวรรณ์ พลประเสริฐ ผู้อำนวยการพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพิมาย กล่าวว่า หลังจากได้พูดคุยกับผู้นำหมู่บ้าน คณะกรรมการวัด และชาวบ้านละโว้ ที่มาขออนุญาตเข้าศึกษาโบราณวัตถุนางละโว้และมีความประสงค์ที่จะจัดสร้างองค์จำลองนางละโว้ให้เท่ากับองค์จริงนั้น ตนเห็นว่า การมาขอชมโบราณวัตถุนางละโว้ หรือนางปรัชญาปารมิตา องค์จริง ในครั้งนี้ เพื่อจะดูแบบไปจัดสร้างองค์จำลองขนาดเท่ากับองค์จริง และจะต่อเติมองค์จำลองให้มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น ก่อนนำไปประดิษฐานที่ วัดละโว้ ให้พุทธศาสนิกชนได้กราบสักการบูชา ทางพิพิธภัณฑ์ฯ เห็นว่า ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อโบราณวัตถุดังกล่าวแต่อย่างใด จึงอนุญาตให้เข้ามาดูองค์จริงและนำเอารูปแบบไปจัดสร้างองค์จำลองนางละโว้ขึ้นได้
ด้าน ร.ศ.ดร.ดวงเด่น บุญปก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทร์วิโรฒ คณะกรรมการวัดละโว้ ต.ประสุข อ.ชุมพวง จ.นครราชสีมา กล่าวว่า นางปรัชญาปารมิตา หรือนางละโว้ องค์จริงที่บ้านละโว้ค้นพบและมอบให้พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพิมายได้เก็บรักษาไว้ ยังไม่สามารถระบุได้ว่า มาจากปราสาทแห่งใดหรือมาจากไหน จะต้องสืบค้นกันต่อไป ซึ่งทางวัดละโว้ ตลอดจน ชาวบ้านละโว้ และภาคส่วนต่างๆใน ต.ประสุข อ.ชุมพวง มีความประสงค์จะจัดสร้างองค์จำลองขึ้นมาให้ตรงตามรูปแบบศิลปะดั้งเดิม เพราะมีการปั้นจำลองนางละโว้ขึ้นมาอยู่หลายองค์ แต่รูปแบบไม่ถูกต้อง ปั้นจำลองเป็นรูปนางอัปสรา หรือปั้นตามจินตนาการของชาวบ้านที่ศรัทธา ไม่ตรงตามรูปแบบศิลปะที่แท้จริง จึงพากันมาชมนางละโว้องค์จริงที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพิมาย และขอความรู้จากนักโบราณคดีและภัณฑารักษ์ ได้ชี้แนะให้ข้อมูลว่า รูปแบบนางละโว้ที่แท้จริงจะต้องเป็นอย่างไร เพื่อจะได้นำไปจัดสร้างองค์จำลองได้อย่างถูกต้องตามเจตนารมณ์ที่ได้หารือกันไว้
ทั้งนี้ หลังจากเข้าเยี่ยมชมนางละโว้องค์จริงเสร็จแล้ว นายวัชรพงษ์ พูลแก้ว นายกอบต.ประสุข อ.ชุมพวง ในฐานะตัวแทนชาวบ้านละโว้ กล่าวว่า ทุกคนรู้สึกดีใจอย่างยิ่งที่จะได้จัดสร้างนางละโว้องค์จำลองไปประดิษฐานไว้ที่วัดละโว้ ต้องขอบคุณทางพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพิมายที่อำนวยความสะดวกในการเข้าชมและอนุญาตให้จัดทำโบราณวัตถุจำลองของนางละโว้ขึ้นได้ เพื่อนำไปประดิษฐานให้พุทธศาสนิกชนและชาวบ้านได้กราบสักการบูชา ลูกหลานในชุมชนและนักท่องเที่ยวจะได้มาศึกษาเรียนรู้และเยี่ยมชมโบราณวัตถุ ซึ่งเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่ล้ำค่ายิ่งของหมู่บ้าน เพราะนางละโว้องค์จริงได้จากโคกละโว้ บ้านเดื่อ อ.ชุมพวง จ.นครราชสีมา มาตั้งแต่วันที่ 20 เมษายน 2458 หรือกว่า 190 ปีมาแล้ว
ข่าว/ภาพ : ประสิทธิ์ ตั้งประเสริฐ ผู้สื่อข่าวจังหวัดนครราชสีมา
