เมื่วันที่ 8 กันยายน สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร.) หรือ NARIT กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (อว.) เผยภาพถ่าย “ดาวเสาร์” ในช่วงใกล้โลกที่สุดในรอบปี บันทึกผ่านกล้องโทรทรรศน์ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.4 เมตร สังเกตวงแหวนบางได้อย่างชัดเจน หลังจากนี้ ดาวเสาร์จะยังคงปรากฏบนท้องฟ้าไปจนถึงกลางเดือนกุมภาพันธ์ 2568 และวงแหวนจะปรากฏบางลงเรื่อย ๆ
ทั้งนี้ ดาวเสาร์จะโคจรมาอยู่ตำแหน่งตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ (Saturn Opposition) หมายถึง ดวงอาทิตย์ โลก และดาวเสาร์ เรียงกันในแนวเส้นตรง ส่งผลให้ดาวเสาร์มีระยะใกล้โลกที่สุดในรอบปี ที่ระยะห่างจากโลกประมาณ 1,295 ล้านกิโลเมตร ในวันดังกล่าวจะสังเกตดาวเสาร์ได้ทางทิศตะวันออก หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า ปรากฏสว่างเด่นชัดตลอดทั้งคืน
ในเดือนกันยายน พ.ศ. 2567 ระนาบวงแหวนของดาวเสาร์จะเอียงทำมุมกับโลกประมาณ 4 องศา เป็นผลให้มองเห็นวงแหวนของดาวเสาร์ได้ไม่ชัดเจนนัก และมุมเอียงจะค่อย ๆ ลดลงเรื่อย ๆ จนกระทั่งในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2568 จะเป็นช่วงที่วงแหวนดาวเสาร์มีมุมเอียงน้อยที่สุด ผู้สังเกตบนโลกจึงมองเห็นดาวเสาร์ “ไร้วงแหวน” ซึ่งมุมเอียงของวงแหวนดาวเสาร์สามารถเปลี่ยนแปลงได้ตามการโคจรของดาวเสาร์รอบดวงอาทิตย์ ใช้เวลาประมาณ 29.4 ปี ในการโคจรรอบดวงอาทิตย์ครบหนึ่งรอบ ส่งผลให้ดาวเสาร์จะปรากฏเสมือน “ไร้วงแหวน” เมื่อมองจากโลกในทุก ๆ 15 ปี เป็นอีกหนึ่งความน่าสนใจในการสังเกตการณ์ดาวเสาร์ ทำให้เราได้เห็นความสวยงามที่แตกต่างกันไปในแต่ละปี
ทั้งนี้ สดร.ได้จัดกิจกรรมสังเกตการณ์ “ดาวเสาร์ใกล้โลกที่สุดในรอบปี” ตั้งแต่เวลา 18.00 – 22.00 น. ณ จุดสังเกตการณ์หลัก 5 แห่ง ได้แก่
1. อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร อ. แม่ริม จ. เชียงใหม่
2. หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติฯ นครราชสีมา
3. หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติฯ ขอนแก่น
4. หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติฯ ฉะเชิงเทรา
5. หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติฯ สงขลา
